Jy weet dalk: heelwat mense het al met die kwelvraag rondgeloop of hulle miskien die sonde teen die Heilige Gees begaan het. En dan het hulle gedink aan bepaalde seksuele sondes wat hulle gedoen het. Of ander verborge sondes wat hulle aan byna niemand durf bely het nie.

Dalk worstel jy met die probleem in jou lewe: het ek nie die onvergeeflike sonde teen die Heilige Gees gedoen nie?

Die sonde teen die Heilige Gees is egter niks anders as 'n hardnekkige verwerping van die Woord van God nie. Dit is die weiering om die Gees van God sy bevrydende werk in jou lewe te laat verrig; die weiering om jou deur Hom by die Here Jesus Christus te laat inlyf, die weiering om jou deur Hom so te laat regeer dat jou lewe aan die lewe van Christus gelykgemaak word.

Daar is vir enige sonde vergewing, het Christus gesê; maar wie die Heilige Gees nie in sy lewenshuis wil toelaat nie - hoe kan hy of sy vergewing kry? Ek kan dus die wat bang is dat hy of sy die sonde teen die Heilige Gees gedoen het, gerusstel: juis die angs dat jy die Gees bedroef het, is die beste bewys dat jou lewenshuis nie vir die Gees toegesluit is nie. Jou vrees dat jy nie volgens die Woord van God gehandel het nie, bewys alleen maar dat jy jou wel deur daardie Woord wil laat regeer.

Die wat heeltemal onverskillig staan teenoor God se Woord, die wat hom toenemend afsluit vir die vermaning van sy ampsdraers of medegelowiges, dié broeder of suster moet eerder bevrees wees vir Christus se waarskuwing teen die onvergeeflike sonde teen die Heilige Gees. Hou maar u ore wawyd oophou om te hoor wat die Gees tot die gemeente sê. Bly besef met Wie u te make het so dikwels die Woord van God aan u voorgehou word. Wie Hom afwys, wys die lewe af!

"God laat hulle ook nie so diep val dat hulle uit die genade van die aanneming en uit die staat van die regverdiging uitval nie." Ek, sondaar soos ek is, mag ’n kind van God wees. Wat ’n genade! Om kind in die huis by God die Vader te mag wees! Om te geniet van die regte en pligte van ’n kind van God. Besef ons nog wat dit beteken? Wat gebeur dan wanneer ons in sonde val? Werp Hy my dan uit die huis uit? Hy laat my nie uit die genade van Sy aanneming uitval nie. Ek is regtens iemand wat vrygespreek is. Vry van skuld en straf. Ek het reg op die ewige lewe. Danksy Christus, my Borg. Dikwels leef ek nie in ooreenstemming met die regsposisie nie. Maar God laat my nie so diep val dat ek uit die regsposisie sou uitval nie. In Christus bly ek vrygespreek. Ook al haat die Vader my sondes en keur Hy dit ten sterkste af. Wat ’n ryke troos, terwyl ek in die moeras van die sonde verkeer.

Maar, wat dan van die sonde teen die Heilige Gees? Kyk maar na Hebr 6:4-6. "Want dit is onmoontlik om die wat eenmaal verlig geword het en die hemelse gawe gesmaak en die Heilige Gees deelagtig geword het, en die goeie woord van God gesmaak het en die kragte van die toekomstige wêreld, en afvallig geword het – om die weer tot bekering te vernuwe, omdat hulle ten opsigte van hulleself die Seun van God weer kruisig en openlik tot skande maak."  As jy dit so lees, lyk dit asof jy as gelowige tog kan afval en verlore kan gaan. Daar word gepraat van mense wat eenmaal verlig geword het, die hemelse gawe gesmaak het, die heilige Gees deelagtig geword het en die goeie woord van God gesmaak het. As hulle afval, dan is dit onmoontlik dat hulle weer tot bekering kom. Praat God dan nie hier van gelowiges nie? Kom ons kyk van naderby na die verskillende uitdrukkings:

“Die wat eenmaal verlig geword het.” As jy hierdie woorde met Hebr 10:26 vergelyk dan sien jy dat dit dui op hulle wat die kennis van die waarheid ontvang het. Hulle het die evangelie dus gehoor en God en sy diens leer ken. Hulle het die hemelse gawe gesmaak. Hulle het hul geloof bely. Hulle het nagmaal gevier. Hulle het uit die beker gedrink. Vervolgens word gesê dat hulle die Heilige Gees deelagtig geword het. Kan iemand wat die Heilige Gees deelagtig geword het, dan tog die Heilige Gees heeltemal verloor? Nie werklik nie. Ander gedeeltes van die Skrif is duidelik genoeg daaroor. Wat word dan bedoel met hulle wat die Heilige Gees deelagtig geword het? Hier word gewys op mense wat in die gemeente verkeer het en deel gehad het aan die gawes wat Christus vir sy gemeente gee. Oënskynlik is hulle soos die ander lidmate. Jy sien aan die buite kant geen verskil nie. Hulle is volwaardige lidmate van die gemeente. Maar later word hul ware gedaante openbaar. Hulle het wel baie verstandelike kennis van God, maar geen ware verhouding met God nie. Hulle blyk dus geen ware gelowiges te wees nie. Hulle keer hulle bewus teen die God wat hulle leer ken en bely het. Hebr 10 benadruk dat hulle opsetlik sondig. Dis mos mense wat die waarheid ken, maar opsetlik hulle daarteen verset. Maar ondermyn hierdie moontlikheid nie die sekerheid en troos wat ons bo juis benadruk het nie? Dalk is ek ook een van hulle wat uiterlik tot die gelowiges behoort, maar nie ’n ware gelowige is nie. En as ek dan diep val, wie sê dat ek dan ook nie buite die bereik van vergewing en bekering kom nie? Dalk het ek ook die sonde tot die dood of teen die Heilige Gees gedoen? Ja, daar is mense wat in hul sonde met hierdie vraag worstel en geen lig sien nie.

Nee, onthou: mense wat die onvergeeflike sonde doen, worstel allermins met die sonde. Hulle het geen enkele gewetenswroeging daaroor nie. Kenmerkend is juis dat hulle opsetlik teen God opstaan, terwyl Hy homself nou so ryklik deur sy Heilige Gees aan hulle bekendgemaak het. Daar is by sulke mense geen spyt of berou nie. Berou is mos die vrug van die Heilige Gees. Daarom is mense wat teen die Heilige Gees sondig altyd verhard. Ons kan rustig sê: as jy worstel met die vraag of jy moontlik die onvergeeflike sonde gedoen het, jy dit dan juis nie gedoen het nie.  Want “God bewaar in Sy kinders Sy onverganklike saad waaruit hulle weergebore is, sodat dit nie vergaan of vernietig word nie." So bely ons dit. God het in my hart ’n nuwe lewensbeginsel gewerk. Die beginsel kan nie vernietig word nie. God bewaar dit. Daarom is daar nog die innerlike stryd en onrus oor die sonde. Die Here bring Sy kind letterlik telkens terug na Homself. So bely ons dit: "Ten tweede vernuwe Hy hulle deur sy Woord en Gees seker en kragtig tot bekering." Wie in sonde val moet vernuwe word. God sorg daarvoor deur sy Woord en Gees.

En wat is die gevolg? So bely ons dit: "Die gevolg is dat hulle oor die sondes wat hulle gedoen het, van harte en volgens die wil van God berou het en deur die geloof, met ’n gebroke hart, vergifnis in die bloed van die Middelaar begeer en verkry." Geen oppervlakkige en goedkoop berou nie. Geen berou vanweë die sonde se nadelige gevolge vir jouself of die skade wat jy jou eie naam aangedoen het nie. Berou volgens die wil van God is: "teen U alleen het ek gesondig en gedoen wat verkeerd is in u oë. Ek het u naam skade aangedoen. Dit is vir my die ergste." En: "vergeef my my sondes. Om Christus ontwil. Op grond van sy lyding en dood. So besef ons opnuut hoe groot God se genade is. Dan wil ons die sonde des te meer haat en ontvlug. En volgens die wil van God lewe. Ootmoedig, en verantwoordelik, in vertroue op Hom.

WAT IS HIERDIE SONDE DAN?

Dit is eintlik reeds duidelik wat die onvergeeflike sonde is. Maar aangesien misverstande en dwalings oor ons tema aan die orde van die dag is, is dit nodig om dit maar goed te deurtrap.

Deeglike lering oor hierdie saak, anders as in die Nuwe Testamentiese gemeente, kry ongelukkig nie die aandag wat dit moet nie. Enersyds is dit die oorsaak van baie onnodige pastorale ellende; andersyds maak dit die deur oop vir allerlei sielsvernietigende dwalings.

• Baie opregte soekers na God se genade word gefolter deur die vermoede dat hulle skuldig aan hierdie sonde, en dus finaal verlore is, ongeag hoe grondig hulle hul ook al tot die Here mag bekeer. As hulle egter die presiese aard van die onvergeeflike sonde begryp het, sou hulle geweet het dat hulle allermins daaraan skuldig is.
  
• Derduisende Christene glo dat hulle finaal gered is as hulle eenmaal 'n sondaarsgebed gebid en 'n oorgawe aan Christus gemaak het. Hulle maak van die uitdrukking "eenmaal gered, altyd gered" 'n vrypas hemel toe, ongeag hoe hulle ook al ná hulle "bekering" mag lewe. Enige ernstige leser van die Nuwe Testament sal weet dat dit allermins is wat die Skrif leer.
  

 DIE ONVERGEEFLIKE SONDE HET DRIE FOKUSPUNTE:

• Eerstens word hierdie sonde gepleeg deur mense wat diep in hulle harte waarlik weet dat Christus presies is wat die evangelie van Hom getuig. Hulle het rondom hulle onbetwisbare bewyse daarvan gesien. En innerlik het hulle 'n diep oortuigingswerk van die Gees daaroor ervaar. Meestal was hulle ook vir 'n korter of langer tydperk deel van 'n lewende gemeente waar hulle die Here se genadewerkinge beleef het.

• Tweedens word hierdie sonde dan gepleeg deur mense wat, ten spyte van die Gees se bemoeienis, Jesus Christus willens en wetens verwerp. Hierdie versaking hoef nie noodwendig openlik te wees nie. Dit kan ook meer subtiel gebeur, bloot deur op te hou hardloop in die geloofswedloop. En dit vind nie noodwendig as 'n skielike ommeswaai plaas nie (Heb 2:1).
  
• Derdens is dit onmoontlik om so 'n persoon weer tot bekering te bring. Sondevergiffenis is nie meer moontlik nie. Dit loop noodwendig uit op God se verskriklike oordele.

Uiteraard bedoel die Skrif nie dat dit vir die Gees onmoontlik is om so 'n persoon tot inkeer te bring nie. Maar diegene wat hom (of haar) probeer bearbei, vind dat hulle niks uitrig nie. Waarom? Die Here gee nie meer bekeringsgenade nie, tewens, Hy het hom oorgegee aan sy eie verdorwenheid.

Self het so 'n persoon geen begeerte na redding nie. Dit pla hom nie en welmenende gelowiges se pastorale besorgdheid laat hom koud. Dit kan hom, tewens, erg irriteer.

Wat dan van Esau wat onder trane begeer het om sy dwaasheid reg te stel (Heb 12:17)? Soos in Saul en Judas Iskariot se geval (1Sam 15; Mat 27:3-10), was dit ook nie egte berou nie, maar hartseer oor die seën wat hy deur sy vingers laat glip het.

BYBELSE VOORBEELDE

Talle tragiese karakters in die Bybel het waarskynlik hierdie sonde gepleeg.

• Ou Testamenties is daar onder meer Saul en Bileam (Num 22-24).

Bileam het sekerlik geweet dat hy met die ware God te doen het. Hy het Hom persoonlik as die lewende, genadige en verlossende Een ontmoet (Num 24:15-19). Tog draai hy sy rug op Hom en adviseer Balak om die verbondsvolk tot afgodery en onsedelikheid te verlei. Uiteindelik sterf hy onder God se toorn (Num 31:8, 16).

Die Nuwe Testament verwys drie keer na hom as die klassieke dwaalleraar. Vir wêreldse loon het hy die waarheid geweld aangedoen (2 Pet 2:15-16; Jud 11; Op 2:14).

• In die Nuwe Testament lees mens ook van enkeles wat dalk aan hierdie sonde skuldig was: Kajafas (Joh 11:49-53); Simon die Towenaar (Hand 8:13, 18-24); die Jode in Efese (Hand 19:8-9); Feliks (Hand 24:22, 24-27); Himeneus en Aleksander (1Tim 1:19-20); Demas (2 Tim 4:10).

Die uitstaande voorbeeld is egter Judas Iskariot. As een van die Twaalf was hy vir drie jaar in die binnekring. Hy het alles gehoor, alles gesien, alles beleef. Sekerlik het hy presies geweet wie Jesus was. Daarbenewens het die Heilige Gees waarskynlik kragtig deur hom gewerk toe ook hy uitgestuur is met die nodige mag en gesag om duiwels uit te dryf, siekes te genees en dooies op te wek (Mat 10:8; Mark 6:7, 13; Luk 9:1-2, 6). Tog het hy die Here verraai. En ten spyte van berou (Mat 27:3-4), sterf hy 'n allerverskriklike en hopelose dood.

Die feit dat die ander apostels voor die tyd nie besef het Judas is 'n huigelaar nie, stem mens tot diepe nadenke.

Lees ook: (1 Joh 5:16, 17; Mat 12:24-32; Luk 12:10; Mark 3:28, 30; Num 15:30,31; Heb 6:4-8)

WAT IS HIERDIE SONDE DUS NIE?

Ten einde alle moontlike misverstande uit die weg te ruim, is dit ook nodig om hard en duidelik te sê wat die onvergeeflike sonde nié is nie.

Hierdie sonde word nie onbewustelik gepleeg nie, maar wel doelbewus en dus opsetlik.

Op ten minste twee plekke in die Nuwe Testament, waar die onvergeeflike sonde beslis 'n moontlikheid was, is vergiffenis ter sprake op grond van die sondaars se onkunde. In Luk 23:34 bid Jesus, "Vader, vergeef hulle, want hulle weet nie wat hulle doen nie." En in 1Tim 1:13 skryf Paulus dat die Here hom in Sy diens gestel het, "al het ek Hom voorheen belaster, vervolg en beledig. Maar God was genadig teenoor my omdat ek in my ongeloof nie geweet het wat ek gedoen het nie."

Hierdie was al 'n Ou Testamentiese beginsel. Voorsiening word in Num 15:22-29 gemaak vir die vergiffenis van onopsetlike sondes. V.30-31 gaan egter voort: "Maar die landsburger of vreemdeling wat moedswillig sondig, doen My, die Here, oneer aan en hy ... moet ... doodgemaak word; hy moet die straf vir sy sonde dra."

Mense wat in angs lewe dat hulle die onvergeeflike sonde gepleeg het, maar opreg (vanuit hulle harte) begeer na vrede met God en sekerheid van saligheid, het feitlik vir seker nie hierdie sonde gepleeg nie. Die onvergeeflike sonde lei tot 'n hardheid van hart en 'n ongeërgdheid oor die Here.

Mense wat die evangelie hoor, selfs oor en oor en baie duidelik in waarheid, maar Christus steeds nie aanneem nie, het nie sonder meer hierdie sonde gepleeg nie. Natuurlik leef diesulkes in sonde, maar as hulle nie 'n lang en diep oortuigingswerk van die Gees in hulle harte ervaar het nie, is hulle sonde waarskynlik nie "teen die Gees" nie, maar "teen die Seun van die mens", waarvoor daar wel vergiffenis is. Laat elkeen wat Christus tot nou toe verwerp het en bang is dat hy (of sy) hierdie sonde gepleeg het, homself waarlik bekeer, en Hy sal sekerlik vind dat die Here hom aanneem (Joh 6:37).

Ons lees van talle Christus-verwerpers in die Bybel wat later wel tot bekering gekom het: onder meer Paulus (Hand 26:9; 1Tm 1:13), Jesus se broers (Mark 3:21; Joh 7:5) en sekere Joodse priesters (Hand 6:7).

Kinders wat in Christelike huise groot word, het dikwels na jare se blootstelling aan die evangelie alles behalwe 'n diepte-insig daarin. Baie van hulle breek dan weg van die waarhede waarin hulle opgegroei het, net om later radikaal tot geloof te kom.

Mense wat in die onkunde en dwaasheid van hulle ongeloof onverantwoordelike, selfs lasterlike dinge teen die Heilige Gees gesê het, het verskriklik gesondig, maar dit is nie die onvergeeflike sonde nie, omdat dit nie opsetlik was nie.

Die Skrif waarsku dat ons met ons sonde die Heilige Gees bedroef (Ef 4:30), en dat ons Sy werk in ons midde kan uitblus (1Thes 5:19, OAV). Beide waarskuwings moet baie ernstig opgeneem word, maar nie een daarvan is die onvergeeflike sonde nie.

As God se Woord teen die onvergeeflike sonde waarsku, wil dit nie leer dat ware kinders van God weer verlore kan gaan nie.

In Joh 10:27-30 leer die Here Jesus baie uitdruklik dat die skape wat deur die Vader aan Hom as Goeie Herder gegee is (29), nooit weer kan verlore gaan nie. Hy gee aan hulle "die ewige lewe" (28); niks kan hulle uit Sy of die Vader se hand ruk nie (28-29); en dus sal hulle "in alle ewigheid nooit verlore gaan nie" (28). Hier en op talle ander plekke leer die Skrif dat nie 'n enkele uitverkorene ooit verlore sal gaan nie, die Seun sal elkeen wat die Vader aan Hom toevertrou het uit die dood opwek (Joh 6:33-58).

• Leer Heb 6:4-6 nie die teendeel nie? Die mense wat hier beskryf word, is immers wedergebore, of is hulle? Nee, die Hebreërskrywer dink nie aan hulle as mense wat eens deur God herskep is nie.

Eerstens wil die skrywer nie in hierdie waarskuwings leerstellige lering gee nie. Hierdie is pastorale oproepe, wat steeds in enige gemeentelike situasie kan en moet plaasvind. Alle mense, ware gelowiges en huigelaars, moet dit hoor, in hulle hoedanigheid as verantwoordelike en aanspreeklike mense. Die Heilige Gees werk immers deur die Woord en gebruik juis sulke oproepe om die uitverkorenes in hulle wedloop aan te spoor.

Tweedens is Heb 6:7-8 'n kort gelykenis wat aan die voorafgaande verse met "want" (OAV) verbind word. Dit bied dus 'n verduideliking daarvoor.

Die reën wat gereeld val, is 'n tipiese beeld in die Bybel vir God se seën. Hier dui dit op die ervaringe in v.4-5. Maar reën val op alle soorte grond. En solank die grond nog kaal is, weet mens nie wat daar gaan opkom nie, bruikbare gewasse of onkruid.

Die verskil lê dus nie in die reën wat val nie, maar in die soort grond.

Diegene wat hier beskryf word, bring onkruid voort, ten spyte van die reën van God se seën op hulle lewens. Dis wat ná die Here se goedheid volg, wat die aard en gesteldheid van 'n mens se hart uitwys.

Waarmee die skrywer dus hier werk, is die algemene Bybelse beklemtoning dat daar 'n onverbreekbare verband is tussen hart en uitlewing, tussen boom en vrug (Mat 7:15-20; 12:33-37). Sy punt met hierdie gelykenis is dus duidelik: geloofsversaking is eenvoudig bewys dat die hart nog nooit herskep is nie.

Heb 6:9-12 bevestig ons slotsom. Die skrywer glo, ten spyte van sy dringende waarskuwings, dat sy lesers wel gered is en gevolglik die geloof nie sal versaak nie: "... geliefdes, ons is aangaande julle van beter dinge oortuig ..." (OAV). Wat is die "beter dinge"?

Vers 10-12 begin weer met "want" (OAV) en verduidelik dus v.9. Die "beter dinge" is die lesers se liefde en goeie werke. Beter as wat is dit? Dis beter as die belewinge van v.4-5! En waarom is dit beter? Omdat dit "saamhang met die saligheid" (v.9b, OAV). Die merktekens van wedergeboorte en ware redding is dus al vir jare onmiskenbaar! En daarom, so glo die skrywer, sál sy lesers volhard.

Is dit dan moontlik dat onwedergebore mense die belewinge van Heb 6:4-5 kan hê? Inderdaad! 'n Studie van Heb 6:4-5 se vyf uitdrukkings in die res van die Skrif, toon dat hierdie belewinge (afsonderlik en gesamentlik) ook deur ongeredde mense ondervind kan word. Wanneer mens se oë daarvoor oopgaan, is dit skokkend om in die Skrif te sien tot watter mate die Heilige Gees in en deur mense kan werk, alles duskant die wedergeboorte (vgl. Mat 7:21-23).

VOLHARDING VAN DIE HEILIGES

Volgens die Skrif is dit 'n verskriklike moontlikheid om vir 'n tyd lank (dit kan jare wees) in die kring van die gemeente, en dus in die sfeer van God se genadewerkinge te beweeg, en tog uiteindelik vals blyk te wees. Dis waarom Johannes kan praat van mense wat eens in die gemeente was, maar hulle dan afgeskei het, omdat hulle nooit werklik deel van Christus se liggaam was nie (1Joh 2:19). Dis waarom Paulus gelowiges oproep om hulleself op die proef te stel of hulle in die geloof is (2 Kor 13:5, OAV). Dis waarom die Hebreërskrywer sy lesers so dringend waarsku. Dis waarom hierdie dinge steeds gepreek moet word.

Volharding van die heiliges is egter steeds 'n heerlike Bybelse waarheid. Maar dan moet dit reg verstaan word: diegene wat God vir Homself geheilig het (oftewel afgesonder het) sal Hy bekragtig om heilig te volhard tot die einde toe.

En 'n heilige lewe het maar één watermerk van egtheid: gehoorsaamheid aan God se Woord, vanuit 'n hart vol geloof in Christus, en gedring deur 'n hartstog vir Sy eer.